Khalti Ko Prasanga

लोग्ने

कति गाह्रो नाता हो यो;कस्तो जटिल शब्द यो-लोग्ने,
अलग शरीर,अलग सोचको साथ रही;दु:ख सुख भोग्ने ।
शब्द शब्द केलाउने बानी मेरो,शब्दलाई पाथीमा बोक्ने उनको,
भूत लेख्दै अमर बनाउने मेरो प्रयास,लेखै नपढ्ने स्वभाव उनको ।।

धेरै नजिकिंदा यो पनि बिर्सिइदो रहेछ;मानिस दुई नै हो भनी,
बेला बेलामा स्वत: प्रकृतिले सम्झाउँछ शरिरको गोटा गनी ।
म भन्छु यो ठीक,तब स्वत: अर्को छनोट निकाल्छन् उनी,
कहाँ कहाँ अलि कम जानेकै छु मैले;यही सोचले चलाउँछन् जुनी ।।

माया गर्छन्,विचार गर्छन्,खुशी चाहन्छन् यो हो साँचो ,
तर त्यो सितै अपेक्षा ठूलो लिई धर्तीकै उनलाई खाँचो ।
पुरुष स्वभाव प्रशंसनीय, शक्तिवान,सजग अनि अ-टल,
तर विड्मवना बुझ्दैनौ; तिमीसित नारी गुणको छैन हल।

उल्टो सोचले ग्रसित ठान्छौ;दुई सोचको अलगपन बुझ्दैनौ,
म एक माटोले बनेको,तिमी अर्कैको;दुई शरीरले एकै सोच बोक्दैन।
म भन्दा जान्ने छौ कत्ति कुरामा; कतिमा म भन्दा राम्रा पनि,
तिम्रो जस्तै मेरो पनि सपना छन्;अनि त्यति नै हाम्रा पनि ।।

म बुझाउन खोज्छु; सोच्छौ म प्रयास गर्दैछु सिकाउने,
सोच्छौ ;म सबलाई भन्दै हिड्छु;तिमी मात्र गर्छौ लुकाउने।
नजिक आँउदा ठक्कर लाग्छ;टाढा जाँदा पनि एक्लोपनको घाऊ,
सही दुरिमा बस्नु नै उत्तम;आफ्नो घेरा भित्रै राखी पाउँ ।।

दोष ममा नभएको हैन;लेख्दैनौ र मात्र, नभए मेरोले त कथै बन्ला,
म आफूले आफू देख्दिन;सायद तिम्रो मनले मेरा खराबी भन्ला ।
मनले हैन,ज्ञानले। अब तिमीलाई अध्ययन गर्ने क्रम गर्छु शुरु ,
शिष्य म बन्छु, विषय वस्तु तिमी;अनि समय रहोस् गुरु ।

अवधि उमेर भरको;उपलब्धि होला 'सायद' सफलताको,
अब पढ्नै पर्यो; परिश्रम अनि युद्ध यो स्व: हकको ।
ठूला ठूला योगी अनि ऋषिले पनि हातै नहालेको यो विषय,
अध्ययन शुरु गर्नै पर्ने समयले थमायो आषय:
..................... मेरो लोग्ने-मेरो विषय ।।

अर्को प्रश्न

मनमा आज 'ताल' छाएको छ,
मन्द मन्द हावासितै; वसन्त पलाएको छ।
वर्षौ पछि आज शान्तिको आकाश छाएको,
कत्ति छट्पटि अनि आँसुपछि यो बिहानी पाएको ।।

शक्तिको पराकाष्टामा भन्दा शान्तिको झझल्कोमा,
खुशीको बास हुने रहेछ सन्तुष्टिको साहारामा ।
शान्ति मागेर हैन, खोजेर हैन, लिएर पो बन्दो रहेछ,
वाणीले भनेर हैन, सुनेर हैन,बुझेर पो तथ्य बोल्दो रहेछ ।।

परिस्थिति उही;समय उही तर ह्रदयको आफ्नो संसारमा,
आफ्नै मौसम,आफ्नै वातावरण र आफ्नै नाट्य रहन्छ ।
जतिसुकै बदलियोस् समय,जतिसुकै अलगियोस् चाहना ,
ह्रदयको बहाव आफ्नै अन्त्यतिर हरदम बहन्छ ।।

म बदलिएको छु;परिस्थिति हैन,समय हैन,आधार हैन,
तर बदलाव हो म भित्रको सोच,जोश र दरिलो साथको ।
म समालिएको छु,धनले हैन,नाताले हैन,अवस्थाले हैन,
तर समेटिएको छ, ज्योति,शक्ति अनि सोच माथको ।

किनारा त पाइला पिच्छे नै छन्,तर मेरो खोज त्यो अन्त्यको,
जँहा साँच्चै नै समापन हुन्छ; त्यो समुद्री गन्तव्यको ।
शुरु र अन्त्य विना केही नहुने;ज्ञान भन्छ यही हो सत्य,
कँहा छ यसको शुरुवात, कँहा हो अन्त्य; खै खुलेको यो तथ्य?

शान्त मनको तालमा डुब्दा यदा कदा यसरी,
कौतुहलताको हजारौं बादल उमड्डिन्छन्,वर्षा खोजे जसरी।
ज्ञान, बोध र अनुभवको रसले कहिले होला मन मेरो पूर्ति?
अरु कसलाई सोधूँ, प्रश्न भरिएका आँखाले हेर्छु,उही परमात्माको मूर्ति ।।